Các chuyên gia cho rằng 50% những rủi ro, tai biến có th�?không xảy ra nếu áp dụng quản lý chất lượng BV. Vấn đ�?này B�?Y t�?vừa đưa ra lấy ý kiến đóng góp.

Quản lý chất lượng BV đơn giản là làm mọi cách đ�?bệnh nhân an toàn, hài lòng và đội ngũ nhân viên y t�?cũng được an toàn và hài lòng�?- BS Phan Th�?Ngọc Linh, chuyên gia v�?lĩnh vực quản lý chất lượng cho B�?Y t�? t�?chức GIZ (Đức) và đang tư vấn cho nhiều cơ s�?cung cấp dịch v�?y t�?trên c�?nước v�?triển khai quản lý chất lượng, nói.

Nhiều nơi làm tốt nhưng chưa chuẩn hóa

. Phóng viên: Thưa bác sĩ, tại sao đến bây gi�?chúng ta mới đặt vấn đ�?v�?quản lý chất lượng BV?

+ Bác sĩ Phan Th�?Ngọc Linh: Y t�?Việt Nam không phải không làm chất lượng hay còn lạc hậu, ngược lại đã làm rất nhiều và làm t�?lâu nhưng không gọi tên nó ra và chưa chuẩn hóa lại, h�?thống hóa lại đ�?áp dụng cho tất c�?t�?chức cung cấp dịch v�?y t�? Thí d�? BV Ch�?Rẫy, BV Nhi đồng 1 đã có những cải tiến rất hay, đã làm chất lượng, chia s�?cho nhiều cơ s�?y t�?khác t�?rất lâu rồi nhưng chúng ta vẫn chưa làm được �?tầm quốc gia. B�?Y t�?cũng ch�?đang �?bước chuẩn b�?ban hành thông tư hướng dẫn v�?triển khai quản lý chất lượng và b�?ch�?s�?chất lượng quốc gia. Chúng ta cần phải làm nhiều hơn nữa và làm nhanh hơn nữa thì mới mong theo kịp các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore, Malaysia�?/p>

. Như vậy có nghĩa là chúng ta chưa muốn làm �?tầm quốc gia?

+ Tôi nghĩ các cấp lãnh đạo ngành y t�?không phải không muốn làm mà bản thân h�?cũng đang n�?lực tìm giải pháp, tìm ra con đường ngắn nhất, hiệu qu�?nhất cho y t�?Việt Nam. Hai hội thảo rất lớn v�?quản lý chất lượng t�?chức �?Hà Nội và TP.HCM vừa qua là một s�?lên tiếng, là một khởi đầu cho tiến trình chất lượng s�?phát triển rất nhanh trong những năm tới.

Tránh rủi ro cho c�?bệnh nhân, bác sĩ    

. Tại sao phải tiêu chuẩn hóa, thưa bác sĩ?

+ Vì BV là một môi trường t�?giám đốc, bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên hành chính đến c�?anh bảo v�?đều có th�?gây nguy hiểm cho bệnh nhân. Một bác sĩ giỏi cũng không bảo đảm cho bệnh nhân an toàn. Bác sĩ điều tr�?đúng, ch�?định đúng nhưng cô điều dưỡng tiêm thuốc sai thì bệnh nhân s�?chết. Tất c�?êkíp chuyên môn làm việc tốt nhưng đ�?ăn phát đến cho bệnh nhân b�?sai, bệnh nhân d�?ứng, cũng có th�?nguy hiểm tính mạng. Nếu không có cơ ch�?quản lý chất lượng thì s�?không gắn kết được, mạnh ai nấy làm và s�?d�?dàng xảy ra tai biến, sai sót.

\BV Nhi đồng 1 đã có những cải tiến tốt chia s�?cho nhiều cơ s�?y t�?khác t�?rất lâu nhưng chưa được chuẩn hóa đ�?áp dụng cho các t�?chức cung cấp dịch v�?y t�? Ảnh: HTD

Nếu làm quản lý chất lượng thì s�?ca tai biến, rủi ro s�?giảm xuống tối đa, s�?không còn cảnh b�?bệnh nhân khiếu kiện, bắt đền tiền.

. Như vậy việc quản lý chất lượng không phải ch�?có bệnh nhân được bảo v�?

+ Đúng vậy, c�?bệnh nhân, c�?phía BV đều có lợi. Điều dưỡng nghĩ mình vào BV là đ�?tiêm thuốc, chăm sóc cho bệnh nhân, đó là công việc, hết công việc là v�? Nhưng đã đến lúc h�?cần hiểu sản phẩm cho dịch v�?rất đặc biệt - tính mạng và sức khỏe con người và môi trường làm việc của h�?rất nguy cơ, tai biến rủi ro có th�?xảy đến bất c�?lúc nào, cần phải có thêm phương tiện đ�?giúp h�?được an toàn và làm tốt hơn nữa công việc, đó là quản lý chất lượng và an toàn bệnh nhân, đó là biết cách làm việc theo quy trình, phối hợp với nhau.

Nếu ch�?cần một người không tham gia tốt vào toàn b�?quá trình chăm sóc thì s�?không bảo đảm an toàn và không th�?nào có một dịch v�?khám, chữa bệnh chất lượng và làm cho bệnh nhân hài lòng.

. Vai trò v�?trí của các cá nhân trong h�?thống quản lý chất lượng BV th�?nào?

+ Làm quản lý chất lượng là tất c�?nhân viên trong t�?chức đều phải làm và đầu tiên nhất trong quản lý chất lượng là cam kết của người lãnh đạo. Nếu triển khai một quy trình, mọi người đều theo nhưng giám đốc không theo thì không triển khai được.

Nhiều quy trình không tốn tiền, ch�?tốn�?t�?giấy

. Vì sao bà lại chọn mô hình JCI?

+ Hiện các BV đang áp dụng nhiều chuẩn chất lượng như ISO, HAS, JCI�?Trong đó, b�?tiêu chí chất lượng của t�?chức kiểm định chất lượng quốc t�?JCI (Joint Commission International) đi sâu vào từng ngóc ngách của BV, phòng khám, phòng cấp cứu, đánh giá bệnh nhân như th�?nào, quyền trách nhiệm bệnh nhân như th�?nào�?/p>

. Trong các tiêu chí JCI thì cái gì quan trọng nhất?

+ Đó là chương đầu tiên của JCI với sáu tiêu chuẩn an toàn quốc t�?cho bệnh nhân, nó trùng với sáu tiêu chuẩn an toàn người bệnh quốc t�?của WHO. Một t�?chức nếu không triển khai sáu tiêu chuẩn này thì s�?có rất nhiều tai biến xảy ra.

Ví d�?như việc xác định đúng bệnh nhân khi cung cấp dịch v�? JCI nói không được dùng s�?phòng, s�?giường đ�?xác định bệnh nhân. Lý do là bệnh nhân có th�?đổi phòng, đổi giường mà phải gọi đúng tên, đúng h�?sơ bệnh án (yếu t�?nhận dạng). Hầu như các BV Việt Nam đều chưa có quy trình này một cách toàn diện và vẫn còn dùng s�?phòng, s�?giường đ�?xác định bệnh nhân.

Có nhiều quy trình chất lượng làm không tốn tiền, không thêm người, nhiều khi ch�?thêm một t�?giấy danh mục kiểm tra. Ch�?cần có s�?cam kết của lãnh đạo, có nhân viên cam kết làm. Làm rất đơn giản, ch�?kiểm tra các khâu trước khi thực hiện điều tr�?cho bệnh nhân.

. Một bệnh nhân đi m�?phải trải qua những khâu nào được cho là an toàn, thưa bác sĩ?

+ Trước tiên bác sĩ phẫu thuật phải đánh dấu vào ch�?định m�? Điều dưỡng khoa Ngoại phải kiểm tra �?phòng m�?đã chuẩn b�?máu, dụng c�?cho bệnh nhân có sẵn sàng chưa. Nhiều khi đẩy bệnh nhân xuống phòng m�?rồi phải đẩy lên do chưa có dụng c�? vừa làm mất thời gian lại ảnh hưởng cho bệnh nhân.

Bệnh nhân vào khu vực phòng m�?rồi thì bệnh nhân được đưa vào phòng tiền phẫu. Tại đây kiểm tra h�?sơ bệnh án, xét nghiệm đầy đ�?chưa. Một s�?cái cần hỏi chính bệnh nhân đ�?xác định đúng bệnh nhân. Trường hợp bệnh nhân hôn mê bất tỉnh thì vấn đ�?kiểm tra còn �?mức đ�?cao hơn.

. Làm vậy bác sĩ và bệnh nhân có lợi gì?

+ Có rất nhiều cái lợi, bác sĩ không b�?sót triệu chứng bệnh nhân, kh�?năng chẩn đoán đúng và điều tr�?chính xác cao hơn nhiều. Đương nhiên bệnh nhân được an toàn và hài lòng. Bệnh nhân sẵn sàng tr�?tiền cho những nơi như th�?này nhưng rất tiếc là chúng ta còn chưa đáp ứng được nên h�?vẫn ào ào ra nước ngoài.

S�?hãi do thiếu kiến thức

. Có ý kiến cho rằng h�?thống y t�?Việt nam thừa s�?liệu nhưng thiếu thông tin. Nếu có thông tin thì thiếu s�?liệu?

+ Những s�?c�?rủi ro không được báo cáo là do không tạo dựng h�?thống. Lâu nay các s�?c�?y khoa được báo cáo bằng cách ghi vào một cuốn s�? sau đó kéo theo một nỗi kinh hoàng, đó là cách đánh giá, k�?luật với người gây ra sai sót đó. Đây là mấu chốt của vấn đ�?dẫn đến tình trạng s�?hãi, trừng phạt, im lặng và người ta không muốn báo cáo. Chung quy là thiếu kiến thức.

. JCI nói v�?vấn đ�?này th�?nào?

+ JCI không yêu cầu các BV phải làm th�?nào. H�?ch�?nói tất các BV phải có h�?thống quản lý s�?c�?và rủi ro. Phải có những s�?liệu báo cáo và phân tích từng s�?c�?và phải đưa ra bằng chứng là có phân tích và có hành động cải tiến.

. Khi gặp một s�?c�? BV s�?giải quyết trình t�?ra sao?

+ Khi một s�?c�?được phát hiện bởi bất k�?một người nào trong BV của bất k�?ai gây ra, k�?c�?giám đốc, người phát hiện s�?vào h�?thống nhập tên, mật mã và làm báo cáo s�?c�? Điều quan trọng là BV đưa nhân viên mẫu chuẩn đ�?làm báo cáo, như: ngày gi�?phát hiện, ai gây ra, ai b�?ảnh hưởng, mô t�?chi tiết s�?c�? hành động x�?lý tức thì... Báo cáo này đầu tiên s�?được gửi đến người quản lý trực tiếp khu vực đó, song song đến lãnh đạo cấp trên và phòng quản lý chất lượng thông qua h�?thống trực tuyến. Nếu s�?c�?không nghiêm trọng, các khoa, phòng có liên quan, trong vòng 48 gi�?s�?điều tra s�?c�?và đ�?xuất k�?hoạch, giải pháp cải tiến đó. S�?c�?quá phức tạp thì phải được x�?trí ngay, phải họp các b�?phận liên quan đồng thuận đ�?giải quyết vấn đ�?xong mới thôi và phòng quản lý chất lượng theo dõi mọi hoạt động này.

. Xin cảm ơn bác sĩ.